Thứ Hai, 6 tháng 9, 2010

Cách bố trí loa

Cách bố trí loa
Theo các tài liệu, kinh nghiệm thu thập từ giới chơi audio, phòng nghe có thể quyết định tới 30 – 40% chất lượng âm thanh.
Ít ai có điều kiện thiết kế phòng nghe nhạc trước khi xây nhà, mà các thiết bị thường được đưa vào căn phòng xây sẵn.
Do vậy, trong các gia đình, phòng nghe nhạc thường có hình chữ nhật. Các nhà âm học đã xây dựng phương pháp công thức tính toán vị trí đặt loa tối ưu dựa trên chiều rộng phòng nghe. Khoảng cách giữa hai loa, và khoảng cách từ loa tới tường chắn phía sau loa bằng 44,7% chiều rộng phòng nghe. Ví dụ, phòng nghe có chiều rộng 4 mét thì khoảng cách giữa 2 loa và khoảng cách từ loa đến tường chắn phía sau loa là 1,778 mét.
Trên thực tế, những loa thùng kín (không lỗ thông hơi) dễ bố trí hơn những loa bass reflex (có lỗ thông hơi). Với loa có lỗ thông hơi, thì loa có lỗ thông hơi phía trước dễ bố trí hơn loa có lỗ thông hơi phía sau.
Loa thùng kín, hoặc lỗ thông hơi phía trước, bạn có thể đặt loa sát tường hơn (trong trường hợp phòng nhỏ hẹp).
Trong điều kiện phòng nghe chật hẹp, người ta thường bố trí vị trí người ngồi nghe và 2 loa thành hình tam giác đều để khai thác tốt nhất hiệu ứng stereo tạo âm hình chuẩn xác nhất cho âm thanh. Ngoài ra, còn có những yếu tố âm học rất phức tạp chi phối phòng nghe. Nên, có những phòng nghe bố trí vật dụng rất lộn xộn, âm thanh vẫn hay như phòng nghe bố trí bài bản.
Tiêu tán âm
Trong một phòng nghe, thường xảy ra hiện tượng phản xạ sóng âm (tạo tiếng vang). Sóng phản xạ này thường sai pha so sóng tới phát ra từ loa, khiến âm thanh không còn trung thực. Cách tốt nhất để triệt tiêu hiện tượng này là... đập hết tường đi. Nhưng tất nhiên ít ai làm như vậy, giải pháp là bài trí các vật liệu tiêu, tán âm phổ biến như thảm, mút, khung gỗ.
Người ta đặc biệt chú ý đặt vật hút âm ở những góc của phòng nghe, vì sóng âm đi đến những khu vực này thường tạo thành những phản xạ âm học rất phức tạp. Cách khắc phục đơn giản, phổ biến là dựng những cột vải tròn ở những góc này.
Ngoài ra, trong phòng nghe thường xảy ra hiện tượng cộng hưởng sóng âm. Hậu quả của nó là mức âm lượng nghe được sẽ khác nhau ở các vị trí khác nhau trong phòng nghe (như tiếng bass thường mạnh hơn khi bạn ngồi ở góc phòng, sát tường, hay khi bạn ngồi dưới đất). Cách khắc phục là thực nghiệm dịch chuyển vị trí loa đến khi có được âm thanh ưng ý tại vị trí nghe.
Nhiều người thừa nhận: “Âm thanh hay, là âm thanh có qua ít nhất một lần phản xạ”. Do vậy, người ta không tìm cách tiêu âm hoàn toàn, mà chỉ bố trí những vật dụng tán âm ở phía sau loa, và hai bên hông phòng nghe. Vật dụng tán âm đơn giản là những thanh gỗ ghép tạo khe tán âm.
Tất nhiên, tiêu, tán âm đến mức độ nào còn tuỳ thuộc vào sở thích của người nghe. Những người thích tiếng bass thường không bố trí quá nhiều những vật dụng hút âm.
Kích thước phòng
Phòng quá nhỏ hẹp sẽ không thể nghe được những âm thanh tần số quá thấp cho dù thiết bị vẫn phát đủ tần số. Để nghe được tần số 20Hz, cần phòng nghe có đường chéo tối thiểu 8,53 mét. Tức là, phòng càng nhỏ, càng mất bass. Lợi thế thuộc về những người có “nhà cao cửa rộng”.
Tuy nhiên, đa số dân nghe nhạc chấp nhận mức âm thanh có dải tần thấp tới 50Hz. Nghĩa là chỉ cần phòng nghe có đường chéo tối thiểu 3,41 mét.
Nếu bạn có điều kiện thiết kế một phòng nghe ngay khi dựng nhà, hãy áp dụng phương pháp tỷ lệ vàng về kích thước phòng: cao x rộng x dài = 0,618 x 1 x 1,618. Đây là tỷ lệ người ta rút ra được khi đo thực nghiệm các công trình xây dựng của người Hy Lạp cổ đại.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét